Từ ngày 30/1 (Mùng 2 tháng Giêng， Tết Ất Tỵ)， các đền phủ lớn phía Bắc đã đón đông đảo khách thập phương tới lễ cầu may.
Du khách về Đền Trần cầu may đầu năm Ất Tỵ. Ảnh: Nghiêm Huê.
Ghi nhận tại Đền Trần， Thành phố Nam Định， tỉnh Nam Định， năm nay lượng khách tới lễ cầu may đầu xuân tương đương năm trước. Thời tiết thuận lợi nên lưu lượng khách ra vào trong đền thuận lợi， không xảy ra tình trạng chen lấn， xô đẩy.
Tuy nhiên， một điểm đáng buồn là tại các đền to， phủ lớn， do lượng khách thập phương đông đảo nên có hiện tượng khách vừa hạ lễ， hoa tươi được dâng lập tức bị ban quản lý nhà đền hạ và thẳng tay ném vào thùng rác.
Ghi nhận tại Đền Cô Chín (Thanh Hóa) chiều tối 30/1 cho thấy khối lượng rác lớn ở phía sau đền là hoa tươi của khách dâng lên còn mới nhưng đã bị vứt bỏ.
Hoa dâng lễ của khách được vứt bỏ tại Đền Cô Chín chiều 30/1. Ảnh: Nghiêm Huê.
Ngoài ra， những ngày đầu năm， Phong bì mừng cưới 100.000 đồng của 2 đứa trẻ khiến cô dâu Phú Thọ bật khóc hàng nghìn người dân， Thay đổi điều kiện hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh trong năm 2025 du khách thập phương mang theo lễ vật， Mức trợ cấp người có công năm 2025 cao nhất hơn 8 triệu đồng/tháng dâng hương chiêm bái và thả cá， phóng sinh chim tại đền Cô Chín.
Tương truyền đền Chín Giếng thờ Cửu Thiên Huyền Nữ - con gái thứ chín của Ngọc Hoàng Thượng Đế. Xưa kia， trong trận chiến giữa Tiền Quân Thánh và Chúa Liễu Hạnh tại Sòng Sơn， Liễu Hạnh lâm nạn， biến thành con rồng ẩn về nơi Cửu Thiên Công Chúa đang ngự là chín cái giếng thiêng.
Môi trường nước tại khu vực 9 giếng trước cửa Đền Cô Chín được chụp chiều 30/1. Ảnh: Nghiêm Huê.
Đến nay， phía trước đền có 9 miệng giếng thiêng quanh năm không cạn nước. Du khách mỗi khi đến đây thường cúng lễ， phóng sinh cá. Nắm bắt được nhu cầu này， nên các chủ cửa hàng bán đồ cúng quanh đền đều bán cá chép vàng và thức ăn cho cá.
Nhưng do số lượng cá được thả xuống khu vực giếng quá lớn， cộng với thức ăn thừa quá nhiều nên môi trường nước đã có dấu hiệu bị ô nhiễm.
Trước đây， du khách có thể đến chiêm bái ngôi đền và ra giếng lấy nước để rửa mặt với mong muốn dòng nước thiêng mang lại những điều tốt đẹp cho một năm mới thì đến nay， việc đặt chân xuống khu vực mép nước cũng khiến du khách e ngại vì mùi hôi và màu nước lẫn chất bẩn nổi váng phía trên.
Chị Nguyễn Thị Hải (Ninh Bình) về lễ tại Đền Cô Chín cho biết năm nay， mực nước tại khu 9 Giếng cao hơn. Tết Giáp Thìn， giếng gần như cạn trơ đáy. Là du khách tới lễ tại đây hàng chục năm nay， chị Hải thấy tiếc cho môi trường sinh thái vốn từng rất trong lành， bảng lảng không khí huyền bí.
Điểm đáng ghi nhận của năm nay tại Đền Trần là khu vệ sinh được Ban quản lý di tích quy hoạch sạch sẽ， chấm dứt tình trạng thu tiền khách ở khu vực nhà vệ sinh. Hai khu vệ sinh nam - nữ luôn có nhân viên vệ sinh túc trực dọn， rửa liên tục. Tuy nhiên， tại khu hóa sớ， vẫn còn tình trạng người già ngồi đợi khách đến hóa vàng mã để xin hóa giúp và chờ khách phát tâm cho tiền. Dù là tự nguyện nhưng đây là những hình ảnh không đẹp， không văn minh tại các khu vực đền chùa hiện nay.
Sách hay về xã hội
Văn minh Việt Nam - nhà dân tộc học Georges Condominas từng nhận xét tác phẩm này là “Cửa sổ để thế giới hiểu về Việt Nam”.
Sách Bàn về Quốc hội - những thách thức của những khái niệm là kết quả của cả một quá trình tích lũy và suy ngẫm của tiến sĩ Nguyễn Sĩ Dũng， nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội.